Insulinooporność - jak diagnozować i jak się odżywiać

Coraz więcej młodych osób cierpi na zaburzenia gospodarki węglowodanowej, które prowadzą do rozwoju insulinooporności, czy cukrzycy. Dodatkowo zaburzenia w gospodarowaniu glukozą i insuliną, w naszym organizmie, mogą prowadzić do rozwoju zaburzeń hormonalnych, czy otyłości. Warto wiedzieć jak diagnozować tą chorobę i jak leczyć za pomocą odpowiedniej diety.  

CZYM JEST INSULINA I INSULINOOPORNOŚĆ 

Insulina to hormon wydzielany przez trzustkę. Jej zadaniem jest nie tylko obniżenie stężenia glukozy we krwi po posiłku do odpowiedniego poziomu, ale także prawidłowe wniknięcie cząsteczek glukozy do wnętrza komórek w naszym organizmie. 
U osoby zdrowej stężenie insuliny na czczo we krwi powinno być mniejsze niż 10 mU/l. Gdy zjemy posiłek zawierający węglowodany wzrasta stężenie glukozy, a wraz z nim również proporcjonalnie stężenie insuliny. Po około 2h od spożytego posiłku parametry te powinny spadać, a na ich miejsce zaczyna działać inny hormon trzustkowy- glukagon. Dzięki temu możliwe jest spalanie tkanki tłuszczowej. Jest to schemat jaki zachodzi w organizmie osoby zdrowej, u której nie występują zaburzenia gospodarki węglowodanowej. 

Insulinooporność (IO) jest to stan obniżonej wrażliwości komórek na działanie hormonu insuliny, która ma za zadanie regulować stężenie glukozy we krwi. Stan wskazujący na występowanie insulinooporności może być stanem poprzedzającym wystąpienie cukrzycy typu 2. Najczęściej za występowanie IO odpowiada nieprawidłowa dieta i styl życia. 
Prawidłowe stężenie glukozy na czczo powinno wynosić od 70 do 99 mg/dl. Jeśli jednak wynik badania krwi pokazuje 100–125 mg/dl (5,6–6,9 mmol/l), mowa o nieprawidłowej glikemii na czczo. Z kolei wartości glukozy na czczo wynoszące ≥126 mg/dl (7,0 mmol/l) mogą wskazywać na występowanie cukrzycy.
Według norm ustalonych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), u osób zdrowych maksymalne stężenie glukozy we krwi dwie godziny po posiłku powinno wynieść nie więcej niż 140 mg/dl (inne normy zostały określone dla kobiet w ciąży).

JAK ZDIAGNOZOWAĆ INSULINOOPORNOŚĆ ? 

W celu zdiagnozowania u nas insulinooporności musimy wykonać badanie laboratoryjne nazywane testem tolerancji glukozy i na tej podstawie wykonywana jest krzywa insulinowa i glukozowa. Pomiary wykonywane są 3 krotnie: na czczo, po godzinie oraz po dwóch godzinach od podania glukozy. 
Często pacjenci pytają czy wystarczy badanie samej krzywej glukozowej plus insulina na czczo... niestety nie. Tylko wykonanie krzywej insulinowej i glukozowej razem da nam odpowiedni obraz zaburzeń gospodarki węglowodanowej w organizmie. 

JAKIE MOGĄ BYĆ OBJAWY IO ? 

- niekontrolowane przybieranie na wadze 
- zmęczenie, znużenie i odczucie senności po zjedzeniu posiłku 
- zaburzenia koncentracji, nastroju, czasem nawet depresja 
- niepohamowana ochota na słodycze 
- nieprawidłowe wyniki profilu lipidowego - podwyższone stężenie triglicerydów w surowicy krwi 
- zaburzenia hormonalne (PCOS) 
- problemy skórne 
​- problemy ze snem 

JAK SIĘ ODŻYWIAĆ ? 

Najczęstszym problemem osób chorujących na IO są problemy z wagą. Pacjenci z IO mogą przytyć nawet kilka kg w ciągu kilku dni. Takie wahania masy ciała, mimo zapewnień pacjenta że zdrowo się odżywia, mogą być pierwszym sygnałem do wykonania badań. 
W diecie nie skupiamy się tylko na podaży kalorii, a na odpowiednim pobudzaniu trzustki do wydzielania insuliny. I nie chodzi tutaj o stosowanie tzw. diety z niskim indeksem glikemicznym. Ogólnie można podsumować, że dieta osób z IO to dieta z dużą zawartością odpowiedniego rodzaju tłuszczu. Podobnie spożywanie dużych ilości mleka i nabiału nie wpłynie pozytywnie na gospodarkę insulinową u osoby z IO. Produkty te są silnie insulinogenne i ich spożywanie negatywnie wpłynie na stabilizację w wydzielaniu insuliny w IO. 
Co oczywiste z diety wykluczamy również wszystkie produkty wysoko przetworzone i gotowe typu instant, które zawierają znaczne ilości konserwantów, wypełniaczy, cukru, słodzików i innych substancji dodatkowych. 
​W diecie pacjenta z IO skupiamy się na jak najmniejszych i najrzadszych wyrzutach insuliny, a tłuszcz jest własnie takim produktem, dlatego na produktach wysoko tłuszczowych opieramy dietę. Dodatkowo należy pamiętać, że posiłek węglowodanowy połączony z odpowiednią ilością tłuszczu nie będzie powodował bardzo wysokich i gwałtownych wyrzutów insuliny w surowicy krwi. 
Swoją dietę zatem opieramy o takie produkty jak: 
- mięso - wołowina, wieprzowina
- jaja 
- warzywa i niektóre owoce (po konsultacji z dietetykiem) 
- orzechy i nasiona 
- tłuste mleka roślinne
- oliwa, olej lniany 
W ciągu dnia spożywamy 3-4 obfite, wysokotłuszczowe posiłki. Pijemy wodę ! 
​Dodatkowo do odpowiedniej diety włączamy aktywność fizyczną i dobrana indywidualnie suplementację.